Wybór formy opodatkowania jest kluczowy z punktu widzenia prowadzonej działalności gospodarczej. Od niej zależy wysokość zobowiązań publicznoprawnych oraz zasady ich rozliczania. Jednymi z obowiązujących form są karta podatkowa oraz podatek liniowy. Co je wyróżnia i na którą z nich warto się zdecydować?
Co to jest karta podatkowa?
Karta podatkowa to jedna z najprostszych form opodatkowania, ponieważ kwota podatku jest stała i wynika z decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego. W tym modelu podatnik nie określa podstawy opodatkowania, a obroty firmy nie mają znaczenia dla wysokości podatku. Ustalając wysokość zobowiązania, organ bierze pod uwagę szereg czynników, w tym:
- rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej;
- liczbę zatrudnionych pracowników;
- liczbę mieszkańców miejscowości, w której jest prowadzona działalność.
Decyzja w sprawie ustalenia wysokości podatku jest wydawana w każdym roku podatkowym i obowiązuje przez kolejne 12 miesięcy. Zasadniczą wadą karty podatkowej jest brak możliwości uwzględnienia kosztów uzyskania przychodu, a także konieczność zapłaty podatku w ustalonej wysokości niezależnie od rzeczywistych obrotów. Ze względu na brak możliwości jednoznacznego ustalenia dochodu może wystąpić też problem z wyliczeniem zdolności kredytowej przedsiębiorcy na karcie podatkowej.
Należy zaznaczyć, że w 2023 r. karta podatkowa jest dostępna wyłącznie dla przedsiębiorców, którzy rozliczali się w ten sposób z fiskusem w roku ubiegłym. Począwszy od 1 stycznia 2022r., nie ma już możliwości wyboru karty podatkowej przez nowe firmy.
Co to jest podatek liniowy?
Podatek liniowy to forma opodatkowania, w której stawka podatku jest stała, niezależnie od wysokości dochodu przedsiębiorcy. Obecnie wynosi 19%. Dla porównania forma podstawowa opodatkowania, czyli skala podatkowa przewiduje dwie stawki – 12% (do kwoty 120 tysięcy złotych) oraz 32% (od nadwyżki powyżej 120 tysięcy złotych). Decydując się na podatek liniowy, podatnik może nadal uwzględnić koszty uzyskania przychodu, a także rozliczyć stratę podatkową. Ze względu na jednolitą stawkę podatku jest to forma chętnie wybierana przez przedsiębiorców, którzy liczą na wysoki dochód i w przypadku korzystania ze skali weszliby w drugi próg podatkowy.
Główną wadą podatku liniowego jest brak możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem. Przedsiębiorca ma też ograniczone możliwości korzystania z ulg podatkowych oraz nie ma dostępu m.in. do ulgi na dziecko lub ulgi rehabilitacyjnej. Nadal jednak może być beneficjentem preferencji o typowo biznesowym przeznaczeniu, jak IP BOX czy ulga na robotyzację i prototyp.
Podatek liniowy czy karta podatkowa – co wybrać?
Podatek liniowy to dobre rozwiązanie dla przedsiębiorców, którzy zarabiają minimum 120-150 tysięcy złotych rocznie. Karta podatkowa sprawdzi się lepiej przy niższych dochodach oraz działalności, która nie generuje wysokich kosztów uzyskania przychodu. Każdy przedsiębiorca ma prawo do zmiany raz wybranej formy opodatkowania poprzez zgłoszenie zmiany formularza CEIDG-1. Należy jednak zaznaczyć, że w omawianej sytuacji będzie to zmiana jednokierunkowa – rezygnacja z karty podatkowej na rzecz podatku liniowego nie pozwala już na powtórny wybór karty.